Bol nakon povrede kičmene moždine

Bol nakon povrede kičmene moždine je učestala pojava kod tetraplegičara (kvadriplegičara) i paraplegičara odmah nakon povrede, kao i na duže vrijeme, ponekad za cijeli život.

Uvod u kontrolisanje bola nakon povrede kičmene moždine

Vrsta bola koju osoba može osjećati može u velikome varirati, te se teško locira i može imati simptome mnogo različitih problema. Bol se može osjetiti u dijelovima tijela sa normalnim osjetilima i u dijelovima bez osjećaja. Kako bi razumjeli različite tipove bola je ključ za pronalazak prave metode kontrolisanja boli, ili kroz lijekove ili alternativnim metodama.

Bol je klinički simptom kod kojeg u slučaju tijela sa normalnim funkcionisanjem, govori mozgu da nešta nije uredu sa organom, kostima ili mišićnom grupom. Kako bi se bol tretirao, mora se pronaći njegov izvor, te tretirati stanje, koje zauzvrat olakšava bol.

Kada je kičmena moždna ozlijeđena, živčana vlakna unutar kičmene moždine, te nervni završeci koji izlaze iz kičmene moždine i prostora pršljenova više ne mogu funkcionisati normalno. Ovo oštećenje može slati lažne signale mozgu ili ometati signale bola, time mijenjajući vrstu bola koju osjeća data osoba.

Bol može imati negativan uticaj na kvalitet života osobe, dovesti do depresije i uzrokovati tjeskobu i stres.

Kod nekih osoba bol može doći i proći, ali kod nekih može biti trajna. Bol kod osoba sa povredom ičmene moždine može pomoći s dijagnozom fundamentalnog problema poput probelma sa mokraćnom bešikom, stolicom ili kožnim tkivom. Bol takođe može biti uzrokovan pretjeranim naporom, fizičkim umorom, stresom, zamorenošću ili depresijom. Čak i promjene u sobnoj temperaturi mogu uzrokovati razine bola koju osjećamo.

Nociceptivni bol

Nociceptivni bol je uzrokovan stimulacijom periferalnih živčanih vlakana koje odgovaraju samo stimuliju štetnom u intenzitetu (nociceptor). Nociceptivni bol se može kategorizirati prema vrsti bolne stimulacije; najčešće kategorije su termalna (toplota ili hladnoća), mehanička (udaranje, deranje mišića..) i hemijska (ansipeptici u posjekotini, čili soso u očima).

Neuropatski bol i mišićno-koštani bol

Zbog toga što je svaka povreda kičmene moždine različita, svaka osoba neće na isti način osjećati bol, premda, određeni tipovi boli mogu biti grupisani u različite kategorije prema njihovim simptomima.

Najčešći tip boli nakon povrede kičmene moždine je neuropatski bol zbog ozlijeđenih živčanih vlakana. Druga vrsta bola nakon pretrpljene povrede kičmene moždine može biti mišićno-koštani, zbog povrede mišića, frakture pršljenova ili dodatnih slomljenih kostiju (nociceptivna bol). Osobe koje su godinama paralizovane mogu osjetiti bol uzrokovan promjenama položaja, mišićno-koštanom degradacijom ili neurološkim promjenama.

Dodatni detalji o neuropatskom bolu i mišićno-koštanom bolu se mogu naći u podstranicama.

Akutni bol i hronični bol

Poput kategoriziranja u neuropatski i mišićno-skeletni bol, bol se takođe može kategorizovati u dvije dodatne grupe, ovisno o dužini trajanja bola.

Ove dvije dodatne grupe su akutni i hronični bol.

Akutni bol se kategorizuje kao kratkotrajni bol sa naglim početkom. Bol može biti oštar, probadajući, ili jak po prirodi. Bol je odgovor na oštećeni dio tijela, koji nas upozorava da nešta nije uredu, te služi svrsi upozoravanja da je potrebna medicinska intervencija. Takvi primjeri su poderan mišić, slomljena kost, dekubitus ili opeklina (nociceptivni bol). Jednom kada se izvor bola pravilno tretira, akutni bol nestaje bez daljnih povrataka.

Hronični bol se ponekad naziva i upornim bolom, te je tip bola koji je kontantan tokom više mjeseci ili čak i godina. Ovaj tip bola je rezultat trajnog oštećenja na tijelu ili u centralnom nervnom sistemu, koji rezultira stalnim slanjem signala bola u mozak. S vremenom, hronični bolesnici mogu doživjeti depresiju ili promjene raspoloženja. Hronični bol može uticati na način razmišljanja osobe, te imati negativan uticaj na njihovu koncentraciju, sposobnost za rad i društvenu interakciju.

Hronični bolesnici mogu kontrolisati razine bola kroz medicinske ili alternativne terapije. Ove terapije su detaljnije opisane u podsekcijama na ovoj stranici.